OdM 1
In 1984 kwam het rollenspel »Das Schwarze Auge« uit in Duitsland, bedacht door Ulrich Kiesow. Een jaar later kwam ook de Nederlandse vertaling uit, die vreemd genoeg de naam kreeg »het oog des Meesters«. In de Angelsaksische wereld waren er ook al rollenspellen, Dungeons and Dragons is de oudste uit 1974. De naam Dungeons and Dragons is toepasselijk want veel avonturen spelen zich onder de grond af en een draak tegenkomen is niet onmogelijk.
Zo begint Ulrich Kiesow ook, het eerste avontuur »Herberg het zwarte everzwijn« is een traditioneel spel, de Helden moeten uit een grottenstelsel zien te komen en er zijn vreemdsoortige beesten aanwezig, waaronder een draak.
Het oog des Meesters heeft een eenvoudige opzet, elke Held heeft 5 positieve kenmerken: Moed, Slimheid, Charisma, Behendigheid en Lichaamskracht. Er zijn ook maar 5 typen: Avonturier, Strijder, Dwerg, Elf en Tovenaar.
Ook de gevechtsregels zijn eenvoudig, waardoor het spel snel gespeeld kan worden. Er is niet veel kennis nodig voor een nieuwe speler om mee te doen, en ook het creëren van een nieuwe Held is een fluitje van een cent, meestal is het bedenken van een goede naam hetgeen wat de meeste tijd in beslag neemt.
Er komt nog een uitbreiding, en voor de avonturen die zijn uitgebracht krijgen een extra boekje, waarin aanvullingen en aanpassingen staan voor de nieuwe regels, het wordt ODM Professioneel genoemd.
De boeken worden uitgegeven door de spelenfabrikant Selecta, vandaar dat er ook allerlei dozen uitkomen, zoals ze dat gewend zijn met spellen, naast de losse avontuurboeken. Zo is er de doos »Instrumenten van de Meester« met borden waarop muren en personages (mensen en dieren) kunnen worden geplaatst.
Na 8 avonturen stopt uitgeverij Selecta er mee om de avonturen in het Nederlands uit te geven.
- Herberg “Het Zwarte Everzwijn”
- Het Woud, waaruit geen terugkeer mogelijk is
- Het Schip der Verloren Zielen
- De Zeven Magische Kelken
- Nedime, de Dochter van de Kalief
- Onder het Noorderlicht
- De Vloek van Borbarad
- Door de Toegangspoort der Wereld
OdM 2
Vier jaar na het uitkomen van de eerste versie, in 1988, komt OdM2 uit. De regels worden al uitgebreider, nu zijn er naast de vijf positieve eigenschappen ook vijf negatieve: bijgeloof, hoogtevrees, hebzucht en doodsangst. Van de vijf typen blijven alleen Strijder en Dwerg behouden, en komen er acht nieuwe, te weten: Kermisartiest, Handelaar, Moha, Niveser, Novadi, Norbard, Zwerver en Thorwaler
Helden krijgen talenten, die onderverdeeld zijn in de categorieën: gevechtstechnieken, natuur, lichaamsbeheersing en ontspanning, wetenschap en techniek. Meer dan zestig in totaal. Een Held creëren is nu niet meer heel snel gedaan.
Ook worden de gevechtsregels uitgebreid en is er een uitvoerige prijzenlijst van wortelen tot huizen alles heeft een prijskaartje gekregen.
Er staat in de basis-regels niks over magie, vandaar dat de Elf en de Tovenaar verdwenen zijn uit de typen. Er is al wel een boek over Magie maar er zal nooit een Nederlandse vertaling komen, daardoor zijn Meesters in de lage landen gedwongen om zelf maar Magie-regels toe te passen, of de oude uit versie 1 of uit de Duitse boeken.
Om deze reeks uit te geven is een nieuwe uitgeverij gevonden, FPO. Deze Antwerpse uitgever houdt het tien avonturen vol, daarna is het ook voor hun einde oefening. Schijnbaar is het Nederlands taalgebied te klein om deze spelenreeks uit te geven.
- De vloek van de Mantikor
- Heksennacht
- In de klauwen van de Demon
- Het bloedrecht van Thalusa of De zwerver zal sterven
- In het hol van de zeeoger
- De tocht door het Nevelmoeras / Het moeras des levens
- De stroom van het verderf
- Firuns land
- Volg de Drakenhals
- Stof en sterren
OdM 3
In 1992 komt DSA3 uit, met vier regelboeken: Die Helden des Schwarzen Auges – Teil I, Die Helden des Schwarzen Auges – Teil II, Mit Mantel, Schwert und Zauberstab en Götter, Magier und Geweihte (1994).
Van deze vier kan ik alleen maar het Nederlandse »Met mantel, zwaard en toverstaf« vinden. Die wordt in 1996 uitgegeven door FPO.
Wat er daarna gebeurt met de Nederlandse versie weet ik niet.
OdM 4
We zijn ondertussen het nieuwe millennium ingegaan en in 2001 komt DSA4 uit, geen Nederlandse vertaling wordt hiervan gemaakt. De vijf nieuwe regelboeken zijn: Das Schwarze Auge, Schwerter & Helden, Zauberei & Hexenwerk, Götter & Dämonen en Liber Cantiones Deluxe.
Het spel wordt op veel punten aangepast, de belangrijkste regelwijziging is wel de invoering van een koopsysteem voor attributen en talenten, ras, cultuur en beroep, en ook voor speciale vaardigheden en voordelen/nadelen .
Vijf jaar later komt er een hele set nieuwe regelboeken uit, ze bevatten kleine aanpassingen aan de bestaande regels, onofficieel wordt dit DSA4.1 genoemd. De boektitels zijn: Myranor, Myranische Magie, Myranische Götter, Wege nach Myranor, Wege nach Tharun, Das Schwarze Auge – Basisregelwerk, Wege der Helden, Wege des Schwerts, Wege der Zauberei, Wege der Götter, Liber Cantiones, Liber Liturgium, Wege der Alchimie, Wege des Entdeckers, Ordnung ins Chaos.
Myranor is een ander continent, het wordt ook wel Guldenland genoemd.
OdM 5
Het kon niet uitblijven, de regels moesten nog maar eens overhoop worden gehaald. In augustus 2015 ziet DSA5 het levenslicht. DSA5 werd ontwikkeld in een twee jaar durende ontwikkelingsperiode met de hulp van honderden DSA-fans in een grootschalige alfa-, bèta- en gammafase. Alle drie de fasen gingen vergezeld van openbare workshops en conceptrapporten van de DSA-redactie, evenals bijdragen van de fans in de vorm van mail en forumbijdragen.
In de DSA5-bètafase was iedereen vrij om de DSA5-bètaregels in detail te testen en werden er gratis testavonturen, speciaal voor dit doel ontworpen.
Mocht je ooit met OdM1 gespeeld hebben en nu naar de regels van DSA5 kijken dan zul je vooral schrikken. Was het bij de eerste versie mogelijk om met nog geen zestig bladzijdes alle regels uit te legen, inclusief magie en nog wat monsters te introduceren. Nu zul je eerst bijna 400 pagina’s moeten doorworstelen om als Meester aan de slag te kunnen. Ook een speler zal wat moeten lezen voor dat zij een Held kan maken, er zijn alleen al 30 pagina’s om de 25 verschillende culturen te beschrijven waaruit gekozen kan worden. Even snel een Held creëren is er niet meer bij.
Een groepje liefhebbers uit Vlaanderen en Nederland willen het oog des Meesters weer nieuw leven inblazen in het Nederlandstalig gebied en starten een Kickstarter om DSA5 te vertalen. Hun actie is succesvol, er komt genoeg binnen om te starten aan het herculeswerk van meer dan 400 pagina’s Duitse tekst te vertalen naar het Nederlands. In november 2017 beginnen de moedige mannen aan het vertaalwerk, twintig maanden later is het gelukt, het grote Regelboek is vertaalt en gedrukt. Nu kunnen de mannen en vrouwen van de Lage Landen ook versie 5 beleven.
Tijdlijn
