Kaarten, plattegronden, of ze nu van Havena of Barcelona zijn, of ze oud of spiksplinternieuw zijn, ik houd er van. Het blijft bijzonder wat zo’n platte weergave van bovenaf doet met je inlevingsvermogen, als vanzelf ga je er ook de mensen bij bedenken en waan je jezelf daar op die plek. Maar misschien overdrijf ik een beetje. Hoe dan ook, ik houd van kaarten, oud en nieuw.
Nu is er een boek met 100 kaarten en als thema hebben die België, dus misschien zijn er bezoekers wel geïnteresseerd in dit boek. Het heet De geschiedenis van België in 100 oude kaarten, lekker duidelijke titel, houd ik wel van. Het begint in 58 v.C. als een of andere verdwaalde Romeinse generaal het gebied bezoekt, daarna komen de Franken, het begin van cartografie, Blijde Inkomst, Leo Belgius, Gerard Mercator, de eerste universiteit van de Lage Landen, wegen- en waternetten, Cité mondiale in Tervuren en zo door tot 1970. Lees zelf maar wat de uitgever over het boek te vertellen heeft:
Dit boek maakt de geschiedenis van België zichtbaar aan de hand van 100 bijzondere kaarten. Van een Orteliuskaart van de Romeinse Lage Landen tot de officiële kaart met de Belgische taalgrenzen uit 1964. Oude kaarten bieden een unieke blik op het verleden. Ze onthullen wat er in de loop der eeuwen is veranderd of waar de tijd geen vat op heeft gehad.
De 100 zorgvuldig geselecteerde kaarten tonen telkens een belangrijke geschiedkundige ontwikkeling. Uiteraard komen politieke omwentelingen aan bod, maar ook allerlei militaire evenementen en overzeese activiteiten worden geïllustreerd, zoals de vergeefse pogingen van de Oostendse Compagnie om in Bengalen een handelsfactorij te stichten of de koloniale ambities in Congo.
De kaarten behandelen ook sociaal-economische en culturele thema’, zoals verstedelijking, religie, transport, literatuur en sport. Sommige zijn iconisch geworden, zoals de pompeuze Leo Belgicus of de gedetailleerde topografische kaarten van Ferraris. Andere kaarten verwonderen, zoals de schematische voorstelling van de Tuin van Henegouwen, een fraaie weergave van de middeleeuwse standensamenleving, of Michael Florent van Langrens 17de-eeuwse maankaart met daarop het Mare Belgicum, de plek waar drie eeuwen later de eerste bemande maanvlucht zou landen.
Een team van ervaren historici en cartografen zocht in binnen- en buitenlandse archieven en bibliotheken naar de meest verrassende en soms onbekende kaarten. Ze vonden onder andere de oudste gastronomische kaart van België, gepubliceerd in 1899 in het Franse tijdschrift L’Art culinaire, en een Duitse ‘sabotagekaart’ uit 1943 over de acties van het verzet in België. Telkens schetsen ze de historische context en duiden ze hoe je die aan de hand van de kaart kunt ‘lezen’.
Uiteraard behandelt dit boek beroemde kaartenmakers als Gerard Mercator en Philippe Vandermaelen, maar tegelijk laat het ook zien hoe onbekende landmeters de geschiedenis van de cartografie vorm hebben gegeven.
Dit geheel van oude kaarten, prachtige illustraties en informatieve teksten vertelt op een heldere manier het verhaal van onze geschiedenis.
Te koop bij je lokale boekhandelaar of bij de uitgever voor €59 (later €79)
Geef een reactie