Na heel wat avonturen en regelboeken aangepast te hebben en daarvoor vaak in de Duitse originele boeken gekeken te hebben blijft één vraag steeds terugkomen. Waarom is de naam van dit spel vertaald in »het Oog des Meesters«? Wat was het dat »Het Zwarte Oog« geen goede naam zou zijn. Bij de Engelse vertaling snap ik dat, een Black Eye is wat wij een blauw oog noemen, vandaar dat ze voor de naam The Dark Eye zijn gegaan. Wat zou de vertaler of de uitgever er toe gebracht hebben om de titel zo te veranderen?
In de boeken kom ik verschillende namen tegen die voor de eerste vertalingen hebben gezorgd, Madeleine Röell (Regelboeken en avontuur 2) en Jos Vogt-van Bezouwen (o.a. avonturen 1, 6, 7,8) allebei van WTS-Taalservice. Helaas levert een korte zoektocht niet veel op, en WTS-Taalservice lijkt niet meer te bestaan, het bedrijf is halverwege de jaren 80 actief met meerdere vertalingen van uiteenlopende boeken. Zoeken bij bibliotheek.nl op deze twee namen levert ook resultaat op, kijk maar voor Madeleine en hier voor Jos. Opmerkelijk is dat Madeleine een Engels boek heeft vertaald en daar ook lustig de originele titel compleet verandert, daar wordt “The Peter Pan syndrome” doodleuk “Het Pietje Bell complex”. Ook omdat Madeleine de regelboeken heeft vertaald denk ik dat we met haar een goede kandidaat hebben wie verantwoordelijk is voor de afwijkende naam van ons geliefde spel. Jos heeft naast de meeste avonturen nog een ander Duits boek vertaald, Wir malen Wiesenblumen.
Is er hier iemand die wellicht meer weet, waarom het ons spel niet »Het Zwarte Oog« heet?
- Das Schwarze Auge (Het Zwarte Oog)
- The Dark Eye (Het donkere oog)
- L’Œil noir (Het zwarte oog)
- Uno Sguardo nel Buio (Een blik in het donker?)
- El Ojo Oscuro (het donkere oog)
Het lijkt er op dat de Italianen ook een aangepaste naam hebben, maar de andere hebben Het Zwarte/Donkere Oog.
Dit is iets wat me blijft verbazen want door de jaren heen is de kwaliteit van vertalingen nooit echt hoog geweest, ik ben nu bezig met de twee regelboeken van OdM2 en ook daar zijn weer genoeg fouten in te vinden. Kleine bloemlezing:
| Deutscher Originaltext | Vertaling 1988 | Wat ik ervan vind… |
|---|---|---|
| in dem stichpunktartig alle wichtigen Informationen […] enthalten sind | waarin gedetailleerd, alle belangrijke informatie staat […] | stichpunktartig is bondig, puntsgewijs |
| Die KAMPFSEQUENZ: Eine Runde zerfällt in mindestens 2 Sequenzen. | De KAMPSEQUENS : Een gevechtsronde bevat minstens twee sequenzen | sequenzen!? Gevechtreeks, twee reeksen |
| Wir nennen einen Helden… | We nemen een held… | (dit kan ook een typfoutje zijn omdat het noemen moet zijn) |
| Fremde Leuten | vreemde mensen | onbekende mensen, vreemdelingen, buitenlanders |
| einen unbändigen Stolz | een ongebonden trots | een ontembare trots |
| … aufopferungsvolle Gottgeweihte oder strahlende Helden… | opofferingsvolle, godgewijde of stralende helden | stralende helden? Het is positief, ik zou voor schitterende helden gaan. |
| Raumangst | Ruimtevrees | Deze doet echt pijn. Want Ruimtevrees is pleinvrees, precies het tegenovergestelde van Raumangst, wat claustrofobie betekent. Hier zou dus al 30 jaar Engtevrees moeten staan. |
| Sich verkleiden | Zich verkleden | En ook deze vind ik ongelofelijk. Mijn voorkeur zou zijn om dit te vertalen naar het talent vermommen. |
Het is zeker niet gemakkelijk om de originele Duitse teksten te vertalen. Zo ben ik met “einen unbändigen Stolz” en “strahlende Helden” zelf ook wel een tijdje zoet voordat ik daar een goede vertaling voor heb. En met “schitterende helden” ben ik nog steeds niet echt tevreden. Daarbij komt dat de schrijvers ook bloemrijke taal gebruiken wat met alle beeldspraak en woordgrapjes het er allesbehalve makkelijker op maakt.
De naam van het spel zal nooit meer veranderen maar de nieuwe versies van de regelboeken en avonturen die hier op de website verschijnen gaan wel drastisch minder vertaalfouten bevatten.
Wat vind jij, is het jammer dat de Nederlandse naam zo afwijkt of is die naam juist veel mooier/beter dan het origineel?
Geef een reactie