Op 9 september 1980 ondertekende de twee staatshoofden van België en Nederland het Verdrag inzake de Nederlandse Taalunie. Dat is pas 40 jaar geleden, ik zelf dacht dat de twee landen al veel langer samenwerkte over het Nederlands. In die veertig jaar is er veel gebeurd en veranderd, zoals de Taalunie zelf ook schrijft (zie link hier boven). Het Nederlands zorgt ervoor dat we in beide landen dezelfde boeken kunnen lezen, zoals de avonturen van »Het Oog des Meesters«.
De Taalunie bewaakt het “Standaardnederlands” maar ik denk dat we dat idee moet laten varen. In 2020 is het niet meer vol te houden alsof in alle landen waar Nederlands wordt gesproken (België, Suriname, Nederland) het Standaardnederlands de standaard is. Een taal, en zeker het Nederlands, ontwikkelt zich, past zich aan in de wereld waarin het gebruikt wordt. En alleen al Nederland en Vlaanderen zijn twee verschillende werelden. In de afgelopen veertig jaar zijn de Vlamingen van brave volgers naar zelfstandige gebruikers van het Nederlands geworden. Hun taal zit vol met geschiedenis en gebruiken die totaal onbekend zijn voor hun Noorder buren. Neem woorden als “opkuisen”, “goesting*” en “kleedje”, onbekend of een andere betekenis voor een ‘Ollander. “Effectief”, “Vivaldi”, de lijst is echt onuitputtelijk. Op de website van Taaltelefoon.be staat een uitgebreid verhaal over de verschillen. Ze benoemen het zelf ook dat er eigenlijk twee standaardtalen zijn, “in het noordelijke of het zuidelijke deel van het taalgebied“.
Mijn korte samenwerking met de vertaling van OdM5 heeft zeker bijgedragen aan het idee dat er geen Standaardnederlands meer bestaat. Natuurlijk, deze tekst kan door Vlamingen prima gelezen worden, er zijn nog steeds genoeg overeenkomsten tussen het Nederlands en het Vlaams maar de verschillen zullen alleen meer groter worden en ik denk dat we elkaar de ruimte moeten geven om onze eigen taal te verzorgen, dus geen Standaardnederlands maar Nederlands en Vlaams en zonder Taalunie.
Het lijkt me na veertig jaar tijd om de twee talen te erkennen en te stoppen met het opdringen van een standaardtaal. Misschien is het een goed idee om over 10 jaar bij de viering van 200 jaar Belgische Revolutie de Taalunie op te heffen en elk taalgebied als autonoom te beschouwen.
*goesting komt vooral voor in Nederland als naam voor een restaurant.
Geef een reactie