Alinea uit OdM 5 Regelboek
Een groep hardwerkende mannen is het Regelboek uit het Duits aan het vertalen. Dat vordert gestaag. Soms kijk ik mee en geef mijn commentaar, van een dt-fout, een Vlaamse uitdrukking tot onduidelijkheden.
Dit weekend las ik een deel over de dwergen en daar kwam ik het volgende tegen:
De twistzieke en avontuurlijke Aambeelddwergen zijn bier op de molen van die mensen en elfen, die in het baardige volkje niet meer herkennen dan verwoed drinkende kinkels. Alle vooroordelen ten spijt steekt er achter de Aambeelddwergen echter meer dan alleen maar een troep dwergenstrijders
In mijn ogen is de hele alinea slecht geschreven, ik snap best wat er bedoelt wordt maar het staat er niet als je de tekst goed leest. Ik ga graag met iedereen in discussie over deze alinea.
Maar er is een ander ding dat ik echt graag van ander wil horen.
Het gaat over de uitdrukking “bier op de molen“, snap jij wat de schrijver hier bedoelt? Ik niet en mijn vrees is dat de meeste lezers dit niet begrijpen. En hoe spitsvondig of grappig het wellicht is, het is belangrijker dat lezers begrijpen wat er staat.
Mijn vraag is dan ook, toen je de alinea voor het eerst las begreep je meteen wat die uitdrukking betekende?
Op www.orkenspalter.de geeft Kennin uitleg wat “bier op de molen” betekent.
Ik zou liever koren op de molen in de zin willen zien. Anders de zin in zijn geheel veranderen. De mensen en elfen zien de dwergen als altijd drinkende boerenkinkels maar schijn bedriegt…o.i.d.
Het regelboek hoeft voor mij geen hoogstaand literair werk te worden zolang ik de regels maar goed kan volgen. Er zal altijd discussie over schrijfstijl blijven.
Het is altijd een mooie (en soms onmogelijke) spagaat, om een vertaling te maken die precies de lading dekt, de juiste betekenis heeft en toch de flair van de oorspronkelijke tekst behoudt. Ik loop daar in mijn vertalingen van bordspellen ook steeds tegenaan.
In het Duits is de woordspeling ‘bier op de molen’ i.p.v. ‘water op de molen’ makkelijk te volgen; in het Nederlands niet, aangezien wij in het spreekwoord ‘koren’ gebruiken. Je zou ‘hop op de molen’ kunnen gebruiken, om in de buurt van de Duitse woordspeling te blijven, maar ik hoop dat de meesten dat begrijpen….
Als Nederlander vind ik trouwens ‘kinkel’ ook geen mooi woord. Ik denk dan eerder aan boerenkinkel en niet aan een wat barbaarse drankzuchtige krijger. Het Duitse woord ‘Grobian’ heeft meer de betekenis ‘ruw en ongemanierd’.
Mijn voorstel zou zijn:
De twistzieke en avontuurlijke Aambeelddwergen zijn koren (hop) op de molens van die mensen en elfen, die in het baardige volkje die niet meer zien dan een bende ongemanierde drankzuchtige ruziezoekers. Alle vooroordelen ten spijt steekt er veel meer achter de Aambeelddwergen dan een troep vechtlustige dwergenstrijders.
Ja precies nu loopt de zin ( en de context tussen haakjes) beter….
Ergens vind ik het wel een vonds. Ik hou wel va n woordspelingen. Andere hand blijf mijn mening staan dat het laag drempelig moet blijven zodat ook een kind het moet kunnen begrijpen
Dankjewel voor je reactie Sjon.
Vind je ondanks dat het een vondst is dat het ook in het uiteindelijke boek moet komen te staan, met andere woorden kan een kind (of een volwassene) het begrijpen?
Op zich moet een woordspelingen te snappen blijven, en ik vind de vonds wel humoristisch. De vraag is eerder moet regelgeving humor bevatten. Of puur en alleen als doel hebben de regels te behandelen… Daar moet ik je mijn antwoord schuldig blijven….
Op de vraag of een kind (of iemand bv met dyslexie) het snapt? Tja, denk dan toch dat het er niet in moet…. dan is je bereik het groots…
Persoonlijk zou ik ervoor kiezen om uitdrukkingen niet letterlijk te vertalen ook niet als ze aangepast zijn zoals in dit geval “water op de molen” naar “bier op de molen”. Ik zou hier “koren op de molen gebruiken” verder sluit ik me bij de suggestie van Bob Schubert aan.